Wat is energiemanagement en wat is het nut ervan?

Meten

Het meten van energiestromen draagt bij aan een beter inzicht in de werking van de toestellen die instaan voor het hoogste energieverbruik in je woning: de warmtepomp, een traditionele elektrische boiler of warmtepompboiler, een elektrische wagen, sommige keukentoestellen. Het piekvermogen van een toestel wordt uitgedrukt in W of kW (Watt of kilowatt, 1 kW = 1000 W). Enkel voorbeelden:

• warmtepomp: 1.5 à 3 kW
  
• warmtepompboiler: 0,8 kW
  
• elektrische boiler met weerstand: 2,4 kW
  
• elektrische kachel: 2 kW
  
• kookvuur: 2 kW per kookplaat
  
• oven: 3 kW
  
• wasmachine: 2,5 kW
• haardroger: 1,2 kW
  
• elektrische wagen: 11 kW

Sommige toestellen met hoog piekvermogen (kW) verbruiken gemiddeld vaak veel minder energie (kWh) omdat ze slechts weinig werkingsuren hebben.

Het verbruik van een toestel wordt uitgedrukt in kWh (kilowattuur, de energie nodig om een toestel met vermogen 1 kW één uur lang te laten werken) over een periode. Enkele voorbeelden:

• warmtepomp: 3000 à 6000 kWh per jaar
  
• warmtepompboiler: 1200 kWh per jaar
  
• elektrische boiler met weerstand: 3800 kWh per jaar
  
• oven: 350 kWh per jaar
  
• wasmachine: 150 kWh per jaar
  
• diepvriezer: 200 kWh per jaar
  
• elektrische wagen: 4000 kWh per jaar (voor 20.000 km)
  
• zonne-omvormer: 5500 kWh per jaar (met ongeveer 15 zonnepanelen)
  

Een verwarmingsketel op gas verbruikt eveneens energie, ook al is die niet meetbaar op dezelfde manier als elektrische verbruikers. 1 kubieke meter gas komt ongeveer overeen met 10 kWh. Deze waarde hangt af van de samenstelling van het gas en is licht verschillend per regio.

Sturen

Door het sturen van de timing en de intensiteit van werking van bepaalde toestellen kan energie bespaard worden en energiekosten verminderd, meer concreet door:

• het vermijden dat toestellen werken wanneer ze niet nodig zijn

• het aanzetten van toestellen wanneer er een overschot aan zelf-opgewekte zonnestroom is. Met name een warmtepomp, een warmwaterbereider en een laadstation voor een elektrische wagen zijn zeer geschikt om op flexibele manier in- of uitgeschakeld te worden, niet alleen wegens het groot aandeel van deze toestellen in het verbruik, ook omdat dit het comfort in de woning niet of nauwelijks beïnvloedt

• het aanzetten van toestellen op momenten dat een gunstiger energietarief van toepassing is

• het opslaan van niet-verbruikte zonnestroom in een thuisbatterij, of in functie van historiek en voorspellingen van het weer en van zonneopbrengsten deze energie eerder voor gebruik vrijgeven

• het uitzetten of op een lager pitje laten werken van elektrische toestellen wanneer het vermogen van alle toestellen in huis een bepaalde grens bereikt

• het beschikbaar maken van stroom opgeslagen in een thuisbatterij

• het inzetten van de gasketel voor het maken van warm water op momenten waarop dat dit aan een hoger rendement of gunstiger tarief kan dan met een (hybride) warmtepomp

In het bijzonder voor woningen uitgerust met een digitale energieteller kan de energiefactuur verlaagd worden door:

• het maximaliseren van het eigenverbruik of het opslaan van zelf-opgewekte zonnestroom overdag, gezien het feit dat de vergoeding waaraan deze aan het net teruggegeven kan worden lager is dan de te betalen prijs om deze energie later opnieuw uit het net op te nemen

• het vermijden van verbruikspieken, gezien het feit dat in Vlaanderen een deel van de kosten aangerekend voor het gebruik van het net bepaald worden op basis van gemiddelde van het kwartier met het hoogste verbruik per maand over de afgelopen 12 maanden: het capaciteitstarief

Het verlagen van verbruikspieken is ook nuttig om te vermijden dat bij ingebruikname van nieuwe toestellen de elektrische huisinstallatie verzwaard moet worden.